Szczelinowanie nie powoduje wstrząsów

Prace monitoringowe wykonywane są z wykorzystaniem 10 stacji sejsmicznych. Wszelkie sygnały odbierane przez te stacje są przesyłane na bieżąco, za pośrednictwem sieci telefonii komórkowej, do siedziby instytutu. Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwa jest obserwacja wszelkich zjawisk sejsmicznych w sposób ciągły, natychmiast po ich wystąpieniu. Czułość aparatury pozwala na rejestrację wstrząsów naturalnych, nawet takich, które nie są odczuwalne przez ludzi, a także wstrząsów antropogenicznych, np. pochodzących od środków transportu lub działalności przemysłowej.

Prace hydraulicznego szczelinowania skał na odcinku poziomym w otworze Łebień rozpoczęły się 19 sierpnia br. Stacje sejsmiczne zostały rozmieszczone w okolicy otworu już w połowie lipca, aby można było zbadać tzw. stan zerowy, czyli naturalną sejsmiczność przy braku zakłóceń, w okresie pomiędzy zakończeniem wiercenia a rozpoczęciem szczelinowania.

Wyniki uzyskane z prowadzonego monitoringu wskazują jednoznacznie na brak wpływu na obecnym etapie procesu hydraulicznego szczelinowania skał na występowanie jakichkolwiek zdarzeń sejsmicznych, nawet takich, które nie są odczuwane przez ludzi, a mogłyby być szkodliwe dla budynków czy urządzeń technicznych. Monitoring odwiertu Łebień będzie prowadzony jeszcze przez miesiąc po zakończeniu procesu szczelinowania hydraulicznego.

Na zdjęciu u góry: Mapa okolic Lęborka z zaznaczoną na czerwono lokalizacją odwiertu pionowego oraz dziesięcioma stacjami sejsmicznymi oznaczonymi na niebiesko. Stacje umieszczono w odległościach od 1 km do 25 km od odwiertu pionowego w celu monitorowania zarówno mikrowstrząsów towarzyszących szczelinowaniu, jak również ewentualnych silniejszych wstrząsów, które potencjalnie mogłyby wystąpić poza obszarem szczelinowania. Dane ze stacji sejsmicznych są na bieżąco przesyłane do Instytutu Geofizyki PAN, gdzie są analizowane przez sejsmologów.

Na zdjęciu u góry: Na dole, zapis sejsmiczny zarejestrowany przez stację położoną najbliżej otworu pionowego i zarazem wszystkich urządzeń służących do szczelinowania. Zarejestrowane szczelinowanie trwało ok. 2 godziny i objawiło się około dwukrotnym zwiększeniem amplitudy drgań. Większe drgania gruntu były spowodowane pracą urządzeń służących do szczelinowania. Nie zarejestrowano żadnych mikrowstrząsów z poziomu, na którym odbywało się szczelinowanie, czyli ponad 3 km głębokości. Na górze, zapis (w tej samej skali) wstrząsu z Japonii, który w dniu 11 marca został zarejestrowany na stacji na Pomorzu. Mimo że wstrząs był odległy o 8500 km i był całkowicie niegroźny i nieodczuwalny w Polsce, to zarejestrował się z amplitudą dziesięciokrotnie większą niż szczelinowanie.

Na zdjęciu u góry: Zestawienie trzech zapisów (w tej samej skali), od dołu: szczelinowanie, wstrząs w Japonii, wstrząs w Kaliningradzie w 2004 r. Ten ostatni wstrząs był odczuty w całej północno-wschodniej Polsce i spowodował drobne uszkodzenia budynków na Suwalszczyźnie. Zapis dokonany w rejonie odczucia, w odległości ok. 200 km od epicentrum pokazuje, że odczuwalne wstrząsy mają 1000 razy większe amplitudy niż te, które zanotowano przy szczelinowaniu.

Na zdjęciu u góry: Na dwie godziny przed szczelinowaniem (górny zapis) zarejestrowano na trzech pobliskich stacjach uderzenie pioruna. Zapis pioruna ma dwukrotnie większe amplitudy niż szczelinowanie. Nie zarejestrowano żadnych mikrowstrząsów spowodowanych szczelinowaniem.